“Jeżeli chcecie poznać wielkich kupców europejskich z epoki Renesansu, dostawców sukna czy korzeni, spekulantów miedzią, rtęcią czy ałunem, cesarskich i królewskich bankierów – poznać ich naprawdę w ich działalności – to pamiętajcie, że zamawiali oni swe portrety u Holbeina, a czytywali Erazma i Lutra. Jeżeli chcecie zrozumieć postawę średniowiecznego wasala wobec seniora, będziecie musieli zainteresować się również jego postawą wobec Boga. Historyk nie wykracza nigdy poza czas; jednakże /…/powinien zarówno uwzględniać wielkie fale zjawisk pokrewnych, przekraczających bariery czasu, jak i wyodrębniać element związany z człowiekiem, gdy te procesy splatają się w potężnym węźle świadomości.”